Bruksizm
Na czym polega zabieg?
Bruksizm jest to parafunkcja, która objawia się nawykowym zachowaniem w obrębie jamy ustnej, czy ruchem żuchwy. W wyniku powtarzalnej aktywności mięśni żucia, dochodzi do zaciskania zębów, zgrzytania zębów i/lub szybkich, nagłych ruchów żuchwy. Może występować w dzień, jak i w nocy. Bruksizm najczęściej jest zachowaniem NIEŚWIADOMYM! Pacjenci nie zdają sobie sprawy z tego, że zaciskają lub zgrzytają zębami.
Sposoby leczenia
- Wyrównanie zgryzu
- Psychoterapia,
- Leki uspokajające
- Szyna relaksacyjna
- Toksyna botulinowa
Działanie toksyny botulinowej polega na ograniczeniu aktywności mięśniowej w danym obszarze. Pierwsze efekty zastosowania botoksu widoczne są po 4 dniach. Dochodzi do zmniejszenia takich dolegliwości jak ból głowy, napięcie mięśni szyi czy spadek częstotliwości zaciskania zębów oraz pojawia się efekt estetyczny, czyli wyszczuplenie twarzy. Ostateczny rezultat uzyskujemy do około dwóch tygodni.
Toksynę podaje się w mięśnie żwacze celem ich osłabienia, a sam zabieg jest praktycznie bezbolesny i nie wymaga specjalnego przygotowania. Obszar zabiegowy jest dezynfekowany. Następnie lekarz wykonuje wkłucia w okolice żuchwy celem domięśniowego podania toksyny botulinowej.
Nie ma jednej skutecznej metody leczenia. Terapię toksyną botulinową należy łączyć z innymi metodami.
Nieleczony bruksizm objawia się poprzez:
- Zaawansowane starcie powierzchni zębów, które stają się łamliwe lub pękają
- Rozchwianie i ruchomość zębów
- Bolesne zmiany na błonie śluzowej jamy ustnej
- Przewlekły ból szczęki i żuchwy
- Trzaskanie i przeskakiwanie żuchwy przy szerszym otwieraniu ust
- Przerost mięśni twarzy i szyi
- Długotrwały ból szyi, barków i kręgosłupa
- Zaburzenia równowagi
- Szum i ból w uszach
- “Twarz kwadratowa”, czyli poszerzona w dolnej partii ze zmienionym owalem
Etiologia nie została dokładnie poznana. Jednym z głównych czynników zwiększających ryzyko pojawienia się tej choroby jest przewlekle narażenie na stres. Dodatkowo wymienia się wady zgryzu.
Wskazania
- Zgrzytanie zębami
- Mimowolne zaciskanie szczęki
- Przerost mięśni żwaczy poszerzające dolne piętro twarzy
Przeciwwskazania
- ciąża i okres laktacji
- potwierdzona reakcja alergiczna na neurotoksynę Clostridium botulinum typu A
- nadwrażliwość na wszystkie pozostałe składniki preparatu m.in. białko jaja kurzego, albuminy
- infekcja bakteryjna, grzybicza, wirusowa oraz stan zapalny w okolicy planowanej iniekcji
- tendencja do bliznowacenia i keloidów
- choroby nowotworowe
- jaskra z zamykającym się kątem przesączania
- Choroby o podłożu neurologicznym i nerwowo- mięśniowym
- Choroby autoimmunologiczne
- Niewyrównane choroby ogólnoustrojowe
- Zmiany zapalne w okolicy planowanej iniekcji
- Tendencja do bliznowacenia i keloidów
- Choroby psychiczne (depresja – przeciwskazanie względne, choroba dwubiegunowa, schizofrenia – bezwzględne)
- Przyjmowanie leków obniżających krzepliwość krwi, aspiryny, NLPZ (ibuprom, nurofen, diklofenak), witaminy E w czasie 7-10 dni przed zabiegiem
- Przyjmowanie leków: cyklosporyna, aminoglikozydy (np. streptomycyna, gentamycyna, kanamycyna), przebyte znieczulenie ogólne w czasie 7 dni od zabiegu, leki o działaniu przeciwmalarycznym chlorochina i hydroksychlorochina, D-penicylaminy – stosowane w leczeniu reumatoidalnego zapalenia stawów
- Stosowanie substancji zwiększających ryzyko krwawienia (żeń szeń, miłorząb japoński, dziurawiec)
Jakie są efekty zabiegu?
- Spadek napięcia mięśni
- Zmniejszenie bólu głowy
- Spadek częstotliwości zaciskania zębów
- Efekt estetyczny, czyli wyszczuplenie twarzy
Jak przygotować się do zabiegu?
- 7 dni przed zabiegiem nie należy stosować NLPZ, leków przeciwkrzepliwych, antykoagulantów oraz aspiryny, witaminy E oraz innych obniżających krzepliwość krwi na 7-10 dni przed zabiegiem (nie dotyczy pacjentów po udarze lub zawale)
Zalecenia po zabiegu:
- Przez 6 h unikać schylania się, skakania, leżenia oraz dotykania obszaru poddanego zabiegowi (nie masować i uciskać)
- Powstrzymanie się od intensywnych ćwiczeń przynajmniej przez 3 dni po zabiegu
- Unikanie słońca, solarium, sauny, gorących kąpieli, krioterapii, nurkowania i zmian ciśnienia
- Bezpośrednio po zabiegu należy utrzymywać miejsce iniekcji w szczególnej czystości, nie dotykać miejsca wkłucia brudnymi rękami
- Nie nakładać makijażu 24 h po zabiegu
- Unikanie bliskiego kontaktu ze zwierzętami oraz zanieczyszczonymi powierzchniami przez kilka dni po zabiegu
- nie spożywać alkoholu 24-48 h po zabiegu
- 7-14 dni po zabiegu nadal nie stosować NLPZ
- Dozwolone leki przeciwbólowe po zabiegu: TRAMADOL, PARACETAMOL (APAP)
Możliwe działania niepożądane:
- Miejscowy ból niewielkiego stopnia, świąd, pieczenie
- Zaczerwienienie skóry w okolicach wykonanych iniekcji
- Wystąpienie krwiaków bądź zasinień
- Zmęczenie
- Ogólne złe samopoczucie z objawami grypopodobnymi
- Wystąpienie reakcji alergicznej na składnik preparatu
- Niepożądane osłabienie okolicznych mięśni, np. przejściowe opadnięcie powieki górnej (ptoza) lub brwi, przejściowe zaburzenia widzenia w postaci widzenia podwójnego
- Nadmierne osłabienie mięśni docelowych
- Asymetria mięśni mimicznych twarzy w okolicy zabiegowej
- Brak pożądanego rezultatu